Το 2011 οι ελληνικές εξαγωγές στην Ιαπωνία σημείωσαν εντυπωσιακή άνοδο. Αρχικά θα πρέπει να επισημανθεί η εκρηκτική άνοδος των εξαγωγών της κατηγορίας “ορυκτά καύσιμα” τα οποία από 252.000 γιεν το 2010, άγγιξαν το 2011 τα 9,14 δισ. γιεν.

Άλλες κατηγορίες προϊόντων στις οποίες οι ελληνικές εξαγωγές σημείωσαν αύξηση αφορούσαν: χημικά, (+375%), πρώτες ύλες μη φαγώσιμες (+127%), συνθετικά υφάσματα (+220%), αλουμίνιο (+62%), βιομηχανικά είδη (+6,2%) κλπ. Αντίθετα, μείωση σημείωσαν οι ακόλουθες κατηγορίες προϊόντων: “τρόφιμα και ζώντα ζώα” (-48%), εξοπλισμός μεταφορών (-43%), ποτά και καπνός (-40,8%) κλπ.

Οι ελληνικές εξαγωγές ελαιολάδου στην Ιαπωνία

Οι εξαγωγές Ελληνικού ελαιολάδου στην Ιαπωνία παρουσιάζουν σταθερή αυξητική τάση μέχρι και το 2008, με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης, περίπου 16%. Ωστόσο για το 2008, το Ελληνικό ελαιόλαδο κατείχε μόνο το 1,52% της ιαπωνικής αγοράς (ήταν στην τέταρτη θέση μετά το ιταλικό 56,89%, το ισπανικό 34,50% και το τουρκικό 5,67%). Για το ίδιο έτος, το μερίδιο του Ελληνικού ελαιολάδου στην ιαπωνική αγορά αυξάνεται σε 2,24% όταν πρόκειται για παρθένο ελαιόλαδο (δασμολογική κλάση 150910) και σε 2,25 για ελαιόλαδο της δασμολογικής κλάσης 151000.

Το 2009, συνεπεία της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης και της μείωσης του συνόλου των ιαπωνικών εισαγωγών κατά 34,9% (σε σχέση με το 2008), σημειώθηκε μείωση κατά 12,64% και στις εισαγωγές ελαιολάδου. Οι εισαγωγές ελληνικού ελαιολάδου στην Ιαπωνία για το 2009 σημείωσαν μείωση κατά 9,1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος (ποσοστό μικρότερο της συνολικής μείωσης των ιαπωνικών εισαγωγών ελαιολάδου), κρατήθηκαν όμως σε επίπεδα ανώτερα του 2006.

Το 2010 οι ελληνικές εξαγωγές ελαιολάδου στην Ιαπωνία σημείωσαν 11,31% αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος, αγγίζοντας σε αξία τα 289 εκ. Γιεν (σχεδόν 2,7 εκ. Ευρώ) το υψηλότερο επίπεδο εξαγωγών που έχει επιτευχθεί ποτέ από την Ελλάδα στην Ιαπωνία, επιβεβαιώνοντας τη θετική πορεία του συγκεκριμένου ελληνικού προϊόντος στην Ιαπωνική αγορά. Το ίδιο έτος (2010), οι συνολικές εισαγωγές ελαιολάδου που πραγματοποίησε η Ιαπωνία, άγγιξαν σε αξία τα 17,86 δις Γιεν, σημειώνοντας 8,99% αύξηση σε σχέση με τις εισαγωγές ελαιολάδου το 2009. Κατά συνέπεια, η αύξηση των εισαγωγών ελαιολάδου από την Ελλάδα ήταν αναλογικά μεγαλύτερη από την γενική αύξηση εισαγωγών ελαιολάδου στην Ιαπωνία.

Το 2011 οι ελληνικές εξαγωγές ελαιολάδου στην Ιαπωνία σημείωσαν μείωση 20,4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, αγγίζοντας σε αξία τα 229,8 εκ. γιεν (σχεδόν 2,2 εκ. Ευρώ). Το ίδιο έτος, οι συνολικές εισαγωγές ελαιολάδου που πραγματοποίησε η Ιαπωνία, άγγιξαν σε αξία τα 13,6 δις γιεν, σημειώνοντας μείωση κατά 23,9% σε σχέση με τις εισαγωγές ελαιολάδου το 2010. Κατά συνέπεια, η μείωση των εισαγωγών ελαιολάδου από την Ελλάδα, ήταν αναλογικά μικρότερη από την γενική μείωση εισαγωγών ελαιολάδου στην Ιαπωνία.

Ελληνικές εξαγωγές παρασκευασμάτων λαχανικών και φρούτων στην Ιαπωνία

Τα παρασκευάσματα λαχανικών και φρούτων (ντοματοπολτός, ντομάτες παρασκευασμένες ή διατηρημένες, ροδάκινα σε κονσέρβα) έχουν αναδειχθεί διαχρονικά ως τα σημαντικότερα ελληνικά προϊόντα στην ιαπωνική αγορά, με σταθερά αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα, η αξία εξαγωγών των εν λόγω προϊόντων από 670,2 εκ. γιεν το 2004 αυξήθηκε σε 880,1 εκ. γιεν το 2008 (αύξηση 31,3%).

Το 2009 η αυξητική πορεία των ελληνικών εξαγωγών της συγκεκριμένης κατηγορίας στην Ιαπωνία ανακόπηκε εξαιτίας της αρνητικής οικονομικής συγκυρίας. Πιο συγκεκριμένα, σημειώθηκε μείωση των ελληνικών εξαγωγών κατά 21,6% που όμως ως ποσοστό είναι μικρότερη της μείωσης των συνολικών εισαγωγών της Ιαπωνίας (34,9%) για το ίδιο έτος. Με συνολική αξία εξαγωγών 564 εκ. γιεν για το 2009, τα φρούτα σε κονσέρβα (ροδάκινα και μίγματα άλλων φρούτων) κατείχαν την μερίδα του λέοντος της συγκεκριμένης κατηγορίας τροφίμων (ποσοστό 81,8%), αφήνοντας στη δεύτερη θέση με πολύ μικρότερο ποσοστό (14,6%) τα παρασκευάσματα ντομάτας.

Το 2010 οι ελληνικές εξαγωγές της συγκεκριμένης κατηγορίας προϊόντων (TARIC 2008, 2002,2005 & 2001) αυξήθηκαν κατά 15% σε σχέση με το 2009, αγγίζοντας σε αξία τα 795,4 εκ. γιεν. Τα φρούτα σε κονσέρβα (TARIC 2008) παραμένουν στην κορυφή της κατηγορίας σημειώνοντας αύξηση 7,2% σε σχέση με το 2009, ενώ ακολουθούν οι παρασκευασμένες ντομάτες (TARIC 2002) που επίσης σημείωσαν σημαντική αύξηση (63,4%) των εισαγωγών τους στην Ιαπωνία σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Το 2011, οι ίδιες εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 5,9% σε σχέση με το 2010, φθάνοντας σε αξία τα 842,7 εκ. γιεν. Τα φρούτα σε κονσέρβα (TARIC 2008) για μία ακόμη χρονιά βρίσκονται στην κορυφή της συγκεκριμένης κατηγορίας, σημειώνοντας αύξηση 12% σε σχέση με το 2010. Ακολουθούν οι παρασκευασμένες ντομάτες (TARIC 2002) που όμως παρουσίασαν μείωση 12,6% σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα. Σημειώνουμε ότι η αγορά ντοματοπολτού και παρασκευασμάτων ντομάτας στην Ιαπωνία ελέγχεται από την Ιταλία η οποία κατέχει μερίδιο πάνω από 46% στις συνολικές εισαγωγές που πραγματοποιεί η Ιαπωνία. Η Κίνα έρχεται δεύτερη με ποσοστό 14,8% και στην τρίτη θέση βρίσκεται η Πορτογαλία με 11,1%. Ακολουθούν οι ΗΠΑ με 8,1% και η Τουρκία με 7,3%. Η Ελλάδα κατέχει το 0,77% (όταν το 2010 κατείχε το 0,8%) της ιαπωνικής αγοράς της συγκεκριμένης κατηγορίας TARIC 2002. Στην κατηγορία TARIC 2008 (παρασκευασμένα φρούτα) η Ελλάδα κατέχει ποσοστό 1%, ενώ το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς κατέχει η Κίνα (58,7%).

Ελληνικές εξαγωγές ιχθύων και μαλακοστράκων στην Ιαπωνία

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ελληνικές εξαγωγές ιχθύων και μαλακόστρακων της δασμολογικής κλάσης 03 (ψάρια και μαλακόστρακα). Οι εξαγωγές νωπών, διατηρημένων με ελαφρά ψύξη, αλλά και κατεψυγμένων ιχθύων, καθώς και μαλακίων, βρίσκονται από πλευράς αξίας συνήθως σε υψηλή θέση στην κατάταξη των σημαντικότερων εξαγόμενων προϊόντων μας στην Ιαπωνία. Εντούτοις, πρέπει να επισημάνουμε ότι επειδή στις εισαγωγές ιχθυρών στην Ιαπωνία επιβάλλονται ποσοστώσεις, τα στατιστικά στοιχεία εξωτερικού εμπορίου για το συγκεκριμένο προϊόν μπορεί να παραπλανήσουν τον μελετητή.

Πάντως, για το 2011 η αξία των ελληνικών εξαγωγών της κατηγορίας TARIC 03 ανήλθε σε 695 εκ. γιεν, σημειώνοντας κάμψη 48,7%. σε σχέση με το 2010. Μολοντούτο, η αξία των ελληνικών εξαγωγών της συγκεκριμένης κατηγορίας στην Ιαπωνία αποτελούσε την ίδια χρονιά το 4,8% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών στην Ιαπωνία.

Σημειώνουμε επίσης ότι το 75,2% των ελληνικών εξαγωγών της δασμολογικής κλάσης 03, αφορά σε εξαγωγή γαλαζόπτερου τόνου της κλάσης TARIC 0304.29.920 συνολικής αξίας 523,1 εκ. Γιεν.

Εισαγωγές καλλυντικών και προϊόντων ομορφιάς στην Ιαπωνία

Η αγορά καλλυντικών παρουσιάζει ενδιαφέρον αν και οι έντονες διακυμάνσεις για κάθε έτος δεν επιτρέπουν συμπεράσματα. Ωστόσο η απελευθέρωση της αγοράς το 2002 σε συνδυασμό με τις προσπάθειες απλούστευσης των διαδικασιών εισαγωγής και ελέγχου των προϊόντων αυτών τα οποία υπόκεινται ακόμη σε πολύ αυστηρή νομοθεσία, θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για την ελληνική βιομηχανία καλλυντικών, ειδικά στον τομέα των φυσικών καλλυντικών. Σημειώνουμε ότι η Ιαπωνία είναι η δεύτερη, μετά τις ΗΠΑ, αγορά καλλυντικών παγκοσμίως, με ετήσιες εισαγωγές που ξεπερνούν σε αξία τα 1,2 δις Ευρώ. Μετά την απελευθέρωση της αγοράς καλλυντικών, ο κλάδος σημείωσε αλματώδη ανάπτυξη στην Ιαπωνία.

Η συνολική αξία εισαγωγών στην Ιαπωνία της κατηγορίας TARIC 33 (Αιθέρια έλαια, προϊόντα αρωματοποιίας ή καλλωπισμού και παρασκευάσματα καλλυντικών) ανέρχεται για το 2011 σε 224,1 δισ. γιεν. Οι ελληνικές εξαγωγές στην Ιαπωνία προϊόντων της ίδιας κατηγορίας ανήλθαν το 2011 σε 88.9 εκ. γιεν (0,036% των σχετικών ιαπωνικών εισαγωγών), έναντι 62,5 εκ. Γιεν το 2010, σημειώνοντας αύξηση 42%. Ιδιαίτερη εξαγωγική σημασία για τη χώρα μας έχουν τα προϊόντα των κατηγοριών TARIC 3304 (προϊόντα φτιασιδώματος) που αποτελούν το 84% των ελληνικών εξαγωγών της κατηγορίας TARIC 33 στην Ιαπωνία και TARIC 3305 (παρασκευάσματα για τα μαλλιά) που αποτελούν το 9,9 % των ελληνικών εξαγωγών της κατηγορίας TARIC 33 στην Ιαπωνία.

Πιο αναλυτικά, όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα, για τα προϊόντα της κατηγορίας TARIC 3304, η αξία των ελληνικών εξαγωγών στην Ιαπωνία ανέρχεται σε 74.691.000 Γιεν (επί συνόλου ιαπωνικών εισαγωγών αξίας 77.885.881.000 Γιεν, για την ίδια κατηγορία). Τις μεγαλύτερες εισαγωγές, η Ιαπωνία πραγματοποίησε από την Γαλλία, τις ΗΠΑ και την Κίνα. Η χώρα μας, είχε την μεγαλύτερη συμμετοχή στην ειδικότερη κατηγορία TARIC 3304.99-019 (άλλα προϊόντα ομορφιάς) εξάγοντας στην Ιαπωνία προϊόντα αξίας 70,8 εκ. γιεν. Κυρίαρχη προμηθεύτρια χώρα αναδεικνύεται η Γαλλία και ακολουθούν οι ΗΠΑ.

Στην κατηγορία TARIC 3305, από τις συνολικές εισαγωγές της Ιαπωνίας, αξίας 41,4 δισ. γιεν, ποσοστό 0,02% (αξίας 8,8 εκ. Γιεν) προήλθε από την Ελλάδα. Στην ειδικότερη κατηγορία TARIC 3305.90-090 (άλλα παρασκευάσματα για τα μαλλιά) η Ελλάδα εξήγαγε στην Ιαπωνία προϊόντα αξίας 4,8 εκ. γιεν.

Τελευταία, αναπτύσσεται δυναμικά στην επιτόπια αγορά μια τάση ζήτησης για ποιοτικά καλλυντικά, υψηλής αισθητικής και -συνήθως- υψηλού κόστους. Τα προϊόντα αυτά είναι συνήθως φυσικά (απουσιάζουν από τη σύνθεσή τους χημικές προσμίξεις και χημικά συστατικά), ή είναι υψηλής τεχνολογίας (π.χ. γίνεται χρήση νανοτεχνολογίας για τη δημιουργία μικρο-σωματιδίων που εισχωρούν στο δέρμα με καλύτερα αποτελέσματα από τις συμβατικές κρέμες) και τα προτιμά ο γυναικείος πληθυσμός μεταξύ 40-60 ετών, που έχει εξάλλου και την οικονομική ευχέρεια να δαπανά σημαντικά ποσά για προσωπικό καλλωπισμό. Οι κρέμες περιποίησης προσώπου (ενυδατικές, αντιγήρανσης, κλπ) αποτελούν το προϊόν που κυρίως προτιμά αυτή η μερίδα του καταναλωτικού κοινού.